Cierpisz na dolegliwości bólowe w obrębie pleców? A może doznałeś kontuzji i potrzebujesz dojść do pełnej sprawności? Przedstawiamy ciekawą rozmowę, której tematem jest terapia manualna oraz mnogości jej zastosowań. Na pytania odpowiada fizjoterapeuta Grzegorz Raś.

Co to jest terapia manualna?

Większości ludzi terapia manualna kojarzy się z masażem, chociaż generalnie masaż to to nie jest. Terapia manualna to bardziej specjalistyczne zabiegi manualne, które wykonuje fizjoterapeuta za pomocą rąk. Celem jest zniesienie dolegliwości bólowych i ingerencja w struktury tkankowe. Działanie na mięśniach, na ścięgnach, na ich przyczepach, na tkance powięziowej, czy też oddziaływanie na układ nerwowy. Terapia manualna to po prostu bardzo duży „worek” różnego rodzaju technik manualnych, które stosuje się w zależności od tego, co potrzebuje pacjent.

Na co pomaga terapia manualna?

Największa grupa moich pacjentów, to osoby z problemami bólowymi, typu coś mi „strzyknęło”, coś mnie zabolało i od tego czasu cały czas boli. Inna grupa ludzi, którzy zgłaszają się na terapię manualną skarży się na mrowienia palców, rąk, nóg. Są także osoby aktywne sportowo, które chcą zwiększyć swoje osiągi. Generalnie można powiedzieć, że terapia manualna jest dobra w przypadku zdecydowanej większości dolegliwości w obrębie układu mięśniowo-szkieletowego.  Im większe doświadczenie ma terapeuta, tym lepiej jest w stanie wykorzystać konkretne techniki manualne, by pomóc pacjentowi.

Czy terapia manualna pomaga na schorzenia nie związane bezpośrednio z układem ruchu?

Oczywiście, są przecież techniki terapii manualnej od organów wewnętrznych, można też manualnie oddziaływać na układ nerwowy poprzez kręgosłup, przez korzenie nerwowe, przez odpowiednie nerwy (np. przy ustawianiu przepony). Zaburzeniami czynnościowymi organów wewnętrznych zajmuje się terapia wisceralna, to także część terapii manualnej. Dzięki odpowiednim technikom można sobie poradzić z zaburzeniami czynnościowymi, w przypadku których nierzadko farmakologia bywa bezsilna.

A czym jest słynna rwa kulszowa, na którą skarżą się pacjenci? Jakie są jej przyczyny?

Rwa kulszowa to kolejny „wielki worek”, problem który dotyczy nerwu kulszowego. Objawia się bólem, który promieniuje od kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego poprzez pośladek, tylną część uda aż do stopy. Rwa kulszowa może być to wywołana wieloma czynnikami. To może być problem ucisku nerwu poza kręgosłupem, np. przez mięsień gruszkowaty. Może być to też problem korzeni nerwowych przez np. niewłaściwe ułożenie kręgosłupa albo niewłaściwą jego pracę. W przypadku ataków rwy kulszowej również można pomyśleć o „manualce”, która daje bardzo dobre efekty.

Komu polecana jest terapia manualna?

Terapia manualna polecana jest przede wszystkim osobom, które cierpią na kontuzje, na bóle pourazowe, czy też bóle napięciowe, np. od siedzącego trybu życia. Terapię manualną stosuje się także po operacjach, w ramach rehabilitacji – np. po wszczepieniu endoprotezy biodra, po rekonstrukcji więzadeł ACL. Sposobów wykorzystania terapii manualnej na układzie ruchowym jest bardzo wiele i tak jak powiedziałem wcześniej do każdego konkretnego przypadku można zastosować inne techniki manualne.

Czyli osoby siedzące cały dzień przy biurku powinny zastanowić się nad terapią manualną, jeżeli zmagają się z dolegliwościami bólowymi?

Jak najbardziej, trzon pacjentów, których przyjmuję w Body Move to są ludzie pracujący w biurach, których bolą okolice karku lub lędźwi, co jest związane właśnie z posturą przyjmowaną podczas pracy przy komputerze. W ich przypadku techniki manualne bardzo dobrze się sprawdzają. Za ich pomocą można szybko rozluźnić spięte mięśni szyi i pleców, zmniejszając, czy wręcz eliminując dolegliwości bólowe. Trzeba jednak pamiętać, że terapia manualna nie jest lekarstwem na całe zło i uzyskane podczas terapii efekty trzeba po prostu przekuć w ruch, być aktywnym sportowo. W ten sposób najłatwiej utrwalić efekty terapii manualnej.

Jak często można uczestniczyć w terapii manualnej?

Wszystko zależy od technik stosowanych przez terapeutę. Są techniki, których nie powtarza się zbyt często, bo polegają na ostrej ingerencji w struktury tkankowe, trzeba więc zachować odpowiedni odstęp czasowy. Są też techniki, które można wykonywać codziennie. Wszystko zależy od pacjenta, od konkretnego przypadku. Terapia manualna zawsze powinna być dostosowana w pełni do pacjenta, bo tylko wtedy można uzyskać optymalne efekty, znacząco poprawić stan pacjenta.

Czy są jakieś przeciwwskazania do przeprowadzenia terapii manualnej?

Zasadniczo przeciwwskazań bezwzględnych nie ma. Terapii manualnej nie przeprowadza się na pewno przypadku np. ostrej infekcji dróg oddechowych, czy też układu pokarmowego oraz gorączce. W przypadku choroby nowotworowej zawsze warto skonsultować się ze swoim onkologiem, gdyż podczas terapii manualnej pobudza się krążenie krwi oraz limfy, co w części przypadków jest niewskazane.